PhonePe: भारतातील डिजिटल पेमेंट्सचा अग्रगण्य प्लॅटफॉर्म

2 Minutes Read

आजच्या काळात सोपेपणा आणि सुविधा हाच मुख्य विचार आहे. रोख पैसे वाहून नेणे हे अनेकदा जड जड झालेले असते, त्यामुळे डिजिटल पेमेंट्स आणि मोबाइल वॉलेट्सचा जन्म झाला. या क्षेत्रातील एक अग्रगण्य नाव म्हणजे PhonePe.

मोबाइल अॅप्स आजच्या काळात किराणा सामान, युटिलिटी बिल्स, फोन रिचार्जसाठी प्राथमिक पर्याय बनले आहेत. अगदी मोठ्या व्यवहारांसाठीही आता रोख पैसे वापरण्याची गरज नाही. यामुळे फक्त धोक्याचे घटक कमी झालेले नाहीत, तर बँकिंग आणि फायनान्स क्षेत्राची कार्यक्षमता सुधारणे शक्य झाले.

PhonePe हे अॅप लाखो भारतीयांच्या जीवनात सोपेपणा आणणारे आहे. डिसेंबर २०१५ मध्ये सुरू झालेल्या PhonePe ने भारतातील डिजिटल पेमेंट्स क्षेत्रात नेतृत्व मिळवले आहे. युजर्स आपल्या बँक खात्यांना डिजिटल स्वरूपात ठेवू शकतात, त्यांचा वापर सोयीस्कर पद्धतीने करू शकतात आणि क्रेडिट/डेबिट कार्ड्स लिंक करून सहज व्यवहार करू शकतात. तसेच, PhonePe वरून तात्काळ पैसे ट्रान्सफर करणेही शक्य आहे.


PhonePe ची माहिती

वैशिष्ट्यतपशील
कंपनीचे नावPhonePe
मुख्यालयबेंगळुरु, कर्नाटक, भारत
क्षेत्रफिनटेक
संस्थापकसमीर निगम, बर्जिन इंजिनियर, राहुल चारि
स्थापना२०१५
मूल्यांकन$12 बिलियन
वेबसाइटphonepe.com

PhonePe बद्दल

PhonePe UPI (Unified Payments Interface) वर आधारित भारतातील पहिले अॅप्सपैकी एक आहे आणि १ अब्ज व्यवहारांचा टप्पा पार करणारे पहिले UPI अॅप आहे. युजर्स पैसे पाठवू आणि घेऊ शकतात, बँक बॅलन्स तपासू शकतात, POS पेमेंट करू शकतात, गोल्ड खरेदी करू शकतात, फोन रिचार्ज, DTH पेमेंट आणि युटिलिटी बिल्ससाठी व्यवहार करू शकतात.

RBI कडून अकाउंट अॅग्रिगेटर म्हणून मंजुरी मिळाल्यामुळे युजर्स आपल्या वित्तीय डेटा सुरक्षितपणे शेअर करू शकतात आणि आवश्यकतेनुसार डेटा वापराची अनुमती देऊ शकतात. यामुळे लोन घेणे, विमा घेणे, गुंतवणूक सल्ला घेणे सोपे झाले आहे.


PhonePe कसे कार्य करते?

  1. PhonePe अॅप डाउनलोड करा.
  2. फोन नंबर लिंक करा व बँक खाते वेरिफाय करा.
  3. अॅपवरून पैसे ट्रान्सफर करा, बिल भरा किंवा ऑनलाईन खरेदी करा.

PhonePe हे युजर्स आणि बँक खात्यांमध्ये मध्यस्थ म्हणून काम करते, ज्यामुळे व्यवहार सोपे आणि सुरक्षित होतात.


PhonePe उद्योगातील स्थिती

  • डिजिटल पेमेंट्स बाजार २०२८ पर्यंत US$394.40 बिलियन पोहोचण्याची अपेक्षा आहे.
  • PhonePe, Google Pay आणि Paytm हे मार्केट लीडर आहेत.
  • मार्च २०२४ पर्यंत UPI व्यवहारांच्या मूल्याच्या दृष्टीने हे तिन्ही प्लॅटफॉर्म एकत्रितपणे ९६% व्यवहारांमध्ये सामील होते.

संस्थापक आणि टीम

समीर निगम (CEO) – Flipkart मध्ये काम केले, MBA Wharton Business School, Masters in Computer Science – University of Arizona.
राहुल चारि (CTO) – Flipkart, Cisco Systems अनुभव. Masters in CS – Purdue University.
बर्जिन इंजिनियर (CRO) – M-GO, Flipkart अनुभव. Masters in CS – University of Southern California.


PhonePe ची स्टार्टअप स्टोरी

२०१५ मध्ये Flipkart च्या माजी कर्मचारी Sameer Nigam, Rahul Chari आणि Burzin Engineer यांनी PhonePe सुरू केले.

२०१६ मध्ये Flipkart ने PhonePe विकत घेतले, जे UPI प्लॅटफॉर्मवर आधारित डिजिटल व्यवहारांचा मार्ग प्रशस्त करत होते. डिसेंबर २०२२ मध्ये PhonePe ने Flipkart पासून पूर्ण स्वतंत्रता मिळवली आणि भारतात आपले मुख्यालय हलवले.


मिशन आणि व्हिजन

  • मिशन: प्रत्येक भारतीयाला आर्थिक सुविधा आणि व्यवहारात सोपी प्रवेश मिळवून प्रगतीसाठी संधी देणे.
  • व्हिजन: भारताचे सर्वात मोठे व्यवहारात्मक प्लॅटफॉर्म तयार करणे, जे सर्व स्टेकहोल्डर्ससाठी सकारात्मक प्रभाव निर्माण करेल.

PhonePe चे व्यवसाय मॉडेल

  • Consumer Side: UPI, कार्ड्स, वॉलेट्सद्वारे व्यवहार करणे.
  • Merchant Side: POS मशीन, पेमेंट गेटवे, ट्रॅकिंग व इतिहास सुविधा.
  • सेवा: Recharges, बिल पेमेंट्स, विमा, गोल्ड खरेदी, म्यूच्युअल फंड्स, प्री-पेड इन्स्ट्रुमेंट्स.

Revenue Model

  1. व्यवहार शुल्क (Transaction Fees)
  2. Merchant Services
  3. Insurance Brokerage
  4. Affiliate Commissions
  5. Advertising & Promotions
  6. डेटा इन्साइट्स

वाढ आणि महसूल

  • FY24 मध्ये महसूल: INR 5,725 कोटी (FY23: 3,085 कोटी)
  • नुकसान कमी झाले: INR -1,996 कोटी (FY23: -2,795 कोटी)
  • UPI व्यवहारांचा टप्पा: 5.33 अब्ज व्यवहार (ऑक्टोबर 2023)

मोफत सेवांमध्ये विस्तार: Smart Speaker, Pulse Platform, Pincode App, Merchant Lending Platform, Share.Market App, POS Device.


आव्हाने

  • ICICI Bank व Airtel द्वारे UPI ब्लॉकिंग
  • QR कोड बर्निंग प्रकरण (Paytm)
  • सिंगापूर ते भारत मध्ये डोमिसाइल शिफ्ट

Funding आणि Investors

PhonePe ने १८ राउंड्समध्ये $2.6 बिलियन उभारले, मुख्य गुंतवणूकदार: Walmart, General Atlantic, Flipkart.


Shareholding

  • Walmart – 71.2%
  • ESOP Pool – 15.2%
  • General Atlantic – 4.4%

IPO

PhonePe IPO ची तयारी करत आहे, संभाव्य मूल्यांकन $15 बिलियन, JP Morgan, Kotak Mahindra, Morgan Stanley, Citi हे सल्लागार.


प्रमुख Acquisitions

Indus OS, Zopper, GigIndia, Indus App Bazaar, OpenQ, WealthDesk


ESOPs

कर्मचार्‍यांना ESOPs, Flipkart पासून $700 मिलियन ESOP buyback.


Partnerships

  • Axis Bank, Yes Bank, Ola, Flipkart, KBFC, Edelweiss, Extreme IX

जाहिरात आणि सोशल मीडिया

  • IPL 2020: Aamir Khan आणि Alia Bhatt
  • 2023: #InsuranceYourWay

पुरस्कार

  • NPCI Recognition 2018
  • IAMAI India Digital Awards 2019
  • Fintech & Digital Payments Awards 2021
  • Economic Times Best BFSI Brands 2023

प्रतिस्पर्धी

Google Pay, Amazon Pay, Whatsapp Pay, Juspay, Paytm, MobiKwik, BharatPe


भविष्यातील योजना

PhonePe आपले उत्पादन विस्तारेल, व्यापारी नेटवर्क वाढवेल आणि IPO द्वारे वित्तीय संसाधने मिळवून भारतातील डिजिटल पेमेंट्समध्ये अधिक बळकट होईल.


PhonePe म्हणजे काय?

PhonePe ही भारतातील एक लोकप्रिय डिजिटल पेमेंट्स प्लॅटफॉर्म आहे, जी UPI तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून सुरक्षित आणि सुलभ व्यवहार प्रदान करते. वापरकर्ते याचा वापर करून पैसे पाठवू शकतात, मोबाईल रिचार्ज करू शकतात, बिले भरणे करू शकतात आणि विविध व्यवहार त्यांच्या स्मार्टफोनवरून पूर्ण करू शकतात.

PhonePe ची स्थापना कोण केली?

PhonePe ची स्थापना Sameer Nigam, Rahul Chari, आणि Burzin Engineer यांनी केली आहे.

PhonePe चा लॉन्च कधी झाला?

PhonePe ची स्थापना 2015 मध्ये झाली.

PhonePe ला किती वापरकर्ते आहेत?

PhonePe मध्ये सुमारे 50 कोटी (500 Million) नोंदणीकृत वापरकर्ते आणि 3.7 कोटी (37+ Million) व्यापारी आहेत, जे भारतातील 99% पोस्टल कोड्स व्यापतात.

PhonePe कोणत्या देशाचे अ‍ॅप आहे?

PhonePe हे भारतातील अ‍ॅप आहे. याची स्थापना 2015 मध्ये झाली असून, Flipkart द्वारे Walmart या कंपनीच्या मालकीत आहे.

Share For Others

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *