कोविशील्ड कोरोना लस तयार करणाऱ्या पुणेस्थित सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडिया (एसआयआय) चे अध्यक्ष Cyrus Poonawalla यांनी कोविशील्ड घेणाऱ्यांना तिसरा डोस घेण्याचे आवाहन केले आहे. अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की पहिल्या दोन डोस घेतल्यानंतर सहा महिन्यांनी लसीचा प्रभाव कमी होतो. म्हणूनच तिसरा डोस घेणे आवश्यक आहे, असे पूनावाला म्हणाले.
माजी केंद्रीय गृहमंत्री सुशीलकुमार शिंदे आणि टिळक सम्राट मंदिराचे अध्यक्ष डॉ दीपक टिळक यांच्या उपस्थितीत आज लोकमान्य टिळक स्मारक ट्रस्टतर्फे या वर्षीचा लोकमान्य टिळक राष्ट्रीय पुरस्कार मिळाल्यानंतर ते माध्यमांशी बोलत होते.
कोविशील्डच्या परिणामांबद्दल बोलताना पूनावाला म्हणाले की त्यांनी स्वतः तिसरा डोस घेतला आहे. त्यांनी कंपनीच्या 7,000-8,000 कामगारांना तिसरा डोस दिला असल्याचेही सांगितले.
“सहा महिन्यांनंतर, लसीचा प्रभाव कमी होताना दिसत आहे. लसीकरणानंतर स्मृती पेशी कायमस्वरूपी शरीरात राहते परंतु लसीचा प्रभाव कमी होतो. मी स्वतः तिसरा डोस घेतला. आम्ही एसआयआय मधील 7,000-8,000 कामगारांना तिसरा डोस देखील दिला आहे, ”पूनावाला म्हणाले.
पुढे बोलताना त्यांनी कोविशील्डचा दुसरा डोस घेणाऱ्यांना तिसरा डोस घेण्याचे आवाहन केले. पूनावाला म्हणाले, “ज्यांना सहा महिन्यांपासून कोविशील्डमध्ये लसीकरण करण्यात आले आहे त्यांना तिसरा डोस घेण्याची विनंती करतो.
‘मी इथे पैसे कमवायला नाही’
कोरोनाच्या काळात ज्यांचा मृत्यू झाला त्यांना वेळेवर उपचार किंवा पैसे मिळाले नाहीत. देवाच्या क्रोधाला घाबरून काहींनी उपचार नाकारले ज्यामुळे त्यांचा मृत्यू झाला. परंतु लक्षणे दिसताच उपचार जलद पुनर्प्राप्त करण्यात मदत करतील. मला लोकांच्या दुःखातून पैसे कमवायचे नाहीत. मी बसून लस विकून पैसे कमवत नाही. परंतु लोकांनी लसीकरण केले पाहिजे, असे ते म्हणाले.
‘लॉकडाऊन नाही’
राज्य सरकारने कोरोना लॉकडाऊनवरील निर्बंध शिथिल केले असताना, पूनावाला यांनी असेही सांगितले की त्यांना पुन्हा लॉकडाऊन नको आहे. ते म्हणाले की कोविड १ to मुळे मृत्यू दर जास्त असताना लॉकडाऊन केले पाहिजे.
सरकारने प्रोत्साहन दिले
‘पुण्यात अधिक लसींचा पुरवठा करायचा आहे पण मोदी सरकार…’
पूनावाला असेही म्हणाले की, कोरोना लस बनवण्यासाठी आम्हाला सर्व प्रकारच्या परवानग्या तत्काळ मिळाल्या यासाठी मोदी सरकार जबाबदार आहे. पूर्वी नोकरशहा कोणत्याही परवानग्या देताना खूप त्रास देत असत. सीरम इन्स्टिट्यूटचा आजपर्यंतचा प्रवास अतिशय कठीण आणि वेदनादायक आहे. पण आता परिस्थिती बदलली आहे. आम्हाला सरकारकडून प्रोत्साहनही मिळाले आहे. कोविशील्ड ही जगातील सर्वात स्वस्त लस आहे. आम्ही ही लस अत्यंत वाजवी किंमतीत देत आहोत.
पुण्याला SII येथे आधारित असल्याने अधिक लस का दिली गेली नाही, असे विचारल्यावर पूनावाला म्हणाले की, याला मोदी सरकार जबाबदार आहे. पूनावाला म्हणाले, “आम्ही मोदींना पुण्यात अधिक लस पुरवण्याची परवानगी देण्यास सांगितले होते कारण कोविडची प्रकरणे खूप जास्त होती पण मोदी सरकारने आमच्या विनंतीला प्रतिसाद दिला नाही”.
‘लसीच्या निर्यातीवर निर्बंध घालण्यात मोदी सरकार चुकीचे’
लसीच्या निर्यातीवरील निर्बंधांविषयी बोलताना पूनावाला म्हणाले की, केंद्र सरकारने लस निर्यात करण्यास परवानगी देणे आवश्यक आहे कारण अनेक देश लसीसाठी सीरम इन्स्टिट्यूट ऑफ इंडियावर पूर्णपणे अवलंबून आहेत.
लसीच्या निर्यातीवरील निर्बंधांबद्दल त्यांचे मत विचारले असता ते म्हणाले, “मोदी सरकारने केलेली ही सर्वात वाईट गोष्ट आहे. माझ्या मुलाने (अदार पूनावाला) मला यावर बोलू नये असे सांगितले होते परंतु माझे मत आहे की निर्यातीस परवानगी असणे आवश्यक आहे कारण जगातील सुमारे 150 ते 170 देश अनेक वर्षांपासून आमच्याकडून लस घेत आहेत. आता ते म्हणतात जेव्हा त्यांना अत्यंत गरज असते तेव्हा आम्ही त्यांना लस देणे बंद केले आहे. त्या देशांनी आम्हाला कोट्यवधी रुपये आगाऊ दिले आहेत. आम्ही त्यांचे पैसे परत करण्याची ऑफरही दिली आहे पण त्यांनी म्हटले आहे की भारत सरकारने आम्हाला ते निर्यात करण्याची परवानगी दिल्यावर ते आमच्याकडून लस घेतील. ”
“माझ्या मुलाने 100 दशलक्ष डोस अगोदर किंवा अधिक जोखमीच्या निर्मितीसाठी पुढाकार घेतला कारण जर लस मंजूर झाली नसती तर आम्हाला काही शंभर दशलक्ष डॉलर्सची यंत्रसामग्री आणि इतर काही जे लस साठवण्यासाठी लागायचे होते ते काढून टाकावे लागले असते. . यामुळे आम्हाला खूप मदत झाली. आजपर्यंत, लसीचे 550 दशलक्ष डोस बहुतेक भारतात आहेत. आम्हाला लस निर्यात करण्याची परवानगी नाही ”, असेही ते म्हणाले.
‘दोन लसींचे मिश्रण करणे एक धोकादायक निर्णय आणि वेळेचा अपव्यय आहे’
कोविड १ for साठी दोन वेगवेगळ्या लसींचे मिश्रण करणे हा अत्यंत धोकादायक निर्णय आहे आणि हा वेळेचा अपव्यय आहे, असे पूनावाला म्हणाले.
“मी लस मिसळण्याच्या विरोधात आहे. जर मिक्सिंग केले गेले आणि परिणाम चांगले नसेल तर लस उत्पादक परिणामांसाठी एकमेकांना दोष देतील. सर्वप्रथम लस प्राधिकरण कधीही पूर्ण मंजुरी देणार नाही कारण हा एक अतिशय धोकादायक निर्णय आहे आणि तो वेळेचा अपव्यय आहे. जेव्हा एखादी लस काम करत असते तेव्हा आपण गुंतागुंतीच्या कारणाखाली नसल्यास आपण ती का मिसळावी? आपण याला पूर्णपणे परावृत्त केले पाहिजे, ”तो म्हणाला.
कोविशील्ड डोस दरम्यान अंतर वाढवल्याबद्दल पूनावाला मोदी सरकारवर टीका करतात
ते म्हणाले, “साधारणपणे दुसरा डोस दोन ते तीन महिन्यांच्या कालावधीत घेणे आवश्यक असते आणि जेव्हा उत्पादन उपलब्ध नसते तेव्हा मोदी सरकारने एक उपाय शोधला की दुसरा डोस तीन महिन्यांनी दिला पाहिजे. दोन महिने योग्य असतील, एक महिन्याचे अंतर देखील चुकीचे आहे. दोन्ही डोसमध्ये फक्त दोन महिन्यांचा अंतर असावा. ”
नंतर त्यांनी स्पष्ट केले, “ज्यांना विशिष्ट लसीचा पहिला डोस दिला गेला आहे आणि दुसरा डोस उपलब्ध नसल्यास – पर्याय म्हणून, दुसरी लस दिली जाऊ शकते. ते म्हणाले, संयोजनाची प्रभावीता आणि रोगप्रतिकारकता नियामकांद्वारे सुरू असलेल्या अभ्यासावर अवलंबून आहे. ”
‘लसीची किंमत चहाच्या कपपेक्षा कमी…’
“आम्ही बनवलेल्या बहुतेक लस … डब्ल्यूएचओ आणि भारत सरकार, आफ्रिकेतील इतर देशांना येथे रेस्टॉरंटमध्ये विकल्या जाणाऱ्या कपच्या चहाच्या किंमतीपेक्षा कमी किंमतीत विकल्या जातात …”, पूनावाला यांनी माहिती दिली.
ते पुढे म्हणाले, “जरी मी अब्जाधीश असलो तरी संपत्ती किमान 10 ते 15 अब्ज डॉलर्स अधिक असू शकली असती जर मला संपूर्ण किंमत रेषेचा मोह झाला नसता कारण इतर सर्व लसी सर्व वेगवेगळ्या देशांमध्ये विकल्या जातात त्या दोन किंवा तीन वेळा असतात. आपण जगाला काय देत आहोत याची किंमत. तर हा एक मोठा त्याग आहे, जो माझे कुटुंब आणि एक प्रकारे सीरम संस्था मानवी जीव वाचवण्यासाठी करत आहे. म्हणून मला आशा आहे की या संपत्तीला आणखी आश्चर्यचकित करण्याचा… मी प्रतिकार करू शकेन आणि मला आशा आहे की माझा मुलगा अदार पूनावाला किमतीची किंमत परवडण्याचा प्रयत्न करेल कारण आज कोविशील्ड लस ही जगातील सर्वात स्वस्त लस आहे. आम्ही दोन डॉलर्स एक डोसची किंमत ठेवली आहे, तर आम्हाला अनेक देशांनी 20 डॉलर्सचा डोस देऊ केला आहे कारण त्यांना लसीची गरज आहे. ”